همه ما دوست داریم زمانی که یک پروژه خیاطی را به دست می‌گیریم، به بهترین شکل به پایان برسانیم و البته اطرافیان نیز ما را به خاطر دوخت زیبا و تمیز تحسین کنند. اما شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که بعد از ساعت‌ها وقت گذاشتن روی دوخت یک لباس خاص، درنهایت به شما بگویند کاملا مشخص است که این لباس دوخت خانگی است!
خیاطی است و صدها نکته ای که باید بدانید و آنها را رعایت کنید تا بتوانید یک لباس زیبا و در خور دوخته و خود را به عنوان یک خیاط حرفه ای معرفی کنید. کافی است تنها یک مرتبه خیاطی را تجربه کرده باشید آن وقت است که متوجه می شوید دنیای خیاطی سراسر پر شده است از بایدها و نبایدهایی که رعایت نکردن آنها می تواند تمام زحمات شما را نادیده گرفته و لباسی نه چندان زیبا را به ارمغان آورد.
شاید شما هم با خود بگویید که کجای پروژه دوخت را اشتباه پیش رفتید که لباسی با دوخت تمیز و ظاهری مانند لباس‌های فروشگاهی ارائه نکردید؟ بنابراین در ادامه‌ای نوشتار از روچی قصد داریم لیستی از نکات مهم و ترفندهای مهم را بیان کنیم، اگر شما هم علاقه دارید لباسی خوش دوخت داشته باشید و از قبل حرفه ای تر شوید، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید …
ترفند خیاطی اتوکاری به‌قدری مهم است که می‌تواند شما را در خیاطی یک فرد ماهر و یا کاملا مبتدی نشان دهد. اگر می‌خواهید یک خیاط حرفه‌ای باشید، توصیه ما به شما این است که حتما با اتو دوست شوید. اگر زحمت اتوکاری تمیز و دقیق درزهای لباس، سجاف‌ها و قسمت‌های مخفی لباس را به خودتان ندهید، نباید انتظار کاری درجه‌یک و تمیز داشته باشید. بنابراین این ترفند خیاطی را هیچ‌وقت از یاد نبرید.
اگر می‌خواهید یک خیاط حرفه‌ای باشید، توصیه ما به شما این است که حتما با اتو دوست شوید.
شاید به نظر شما تنها قسمت مهم در لباس، ظاهر آن باشد و درنتیجه تمام سعی خود را برای بهتر نشان دادن آن انجام دهید و توجهی به ظرافت دوخت درزهای داخلی نداشته نباشید. اما بهتر است بدانید که دوخت تمیز درزها و ظاهر آنها به اندازه نمای بیرونی لباس اهمیت دارد. بنابراین درزهای لباس را به روش دوخت فرانسوی بدوزید و یا اینکه کوک زیگزاکی روی آن انجام دهید تا نمایی مرتب داشته باشد.
یکی از ویژگی‌هایی که در برخی لباس‌های فروشگاهی دیده می‌شود و ظاهر زیبایی به آن می‌دهد، دوخت دوسوزنه لبه‌های لباس است. این نوع دوخت ساده را هم می‌تواند یک ترفند خیاطی دانست که ظاهر زیبایی به لباس‌های تریکو و کشی می‌دهد. البته شاید با خودتان بگویید که این نوع دوخت نیاز به چرخ‌های صنعتی پیشرفته دارد که این دوخت را انجام می‌دهد.
اما شما هم می‌توانید با ابتکاری ساده از سوزن‌های خیاطی دوتایی استفاده کنید و نمای تریکو دوزی به لبه لباس‌های کشی بدهید. همچنین می‌توانید با این نوع سوزن‌ها برای دوخت تزیینی روی لباس‌های جین و لی استفاده کنید.
یک نکته خیاطی بسیار مهم، برش دقیق الگوهای کاغذی است. البته ابتدا سعی کنید که الگوها را دقیق و کاملا منطبق بر اندام طراحی کنید. در ادامه کار باید الگوها را دقیق و صاف برش بزنید. گاهی اوقات یک پنس کوچک و میلی‌متری تاثیر زیادی در نما و ایستایی لباس دارد. شاید شما به این نکته خیاطی در حین الگو کشی دقت کرده باشید؛ اما زمان برش الگو، با دقت این کار را انجام ندهید. در این صورت احتمال دارد که تمام زحمات الگو کشی به هدر برود و پروژه دوخت نهایی هیچ تناسبی با اندام نداشته باشد.
ترفند خیاطی مهم بعدی، دقت در برش سجاف و لبه‌های لباس است. به یاد داشته باشید که کوچک‌ترین انحنا و کجی در برش سجاف باعث می‌شود که لباس شما درنهایت به جاده‌ای کج‌ومعوج تبدیل می‌شود و تمام زحمات شما در خیاطی، اتوکاری تمیز و بقیه ترفندها به نابودی کشیده خواهد شد! بنابراین روی جاده مستقیم حرکت کنید!
کوچک‌ترین انحنا و کجی در برش سجاف باعث می‌شود که لباس شما درنهایت به جاده‌ای کج‌ومعوج تبدیل می‌شود
انتخاب سورن مناسب یک نکته خیاطی مهم محسوب می‌شود و از سوی دیگر باید تنظیمات کشش نخ مهم‌تر است. قبل از اینکه پروژه دوخت را توسط چرخ خیاطی بدوزید، نگاهی به ظرافت و یا ضخامت نوع پارچه بیندازید. مسلما شما نمی‌توانید پارچه جین و لی را با یک سوزن نازک بدوزید، زیرا علاوه بر شکستن سوزن و پاره شدن نخ، نمایی نامناسب به لباس خواهد داد. در عین حال دوخت پارچه ظریفی مانند حریر با سوزن ضخیم، باعث جمع شدن پارچه و ایجاد ظاهری نامرتب در آن خواهد شد.
در کنار این موارد باید به تنظیم کشش نخ، طول دوخت و میزان فشار روی پدال خیاطی هم توجه داشته باشید. تمامی موارد ذکر شده در کنار هم می‌تواند دوختی تمیز به شما ارائه دهد.
چه پارچه‌ای برای دوخت لباس انتخاب کردید؟ آیا پارچه مخمل با راه خواب و یا اینکه یک پارچه چهارخانه است؟ اگر پارچه کسی مانند ریون یا لمه برای دوخت لباس انتخاب کردید، همه الگوها را در یک مسیر عمودی و یا افقی برش بزنید. درهرصورت باید در برش الگوها دقت کنید. این ترفند خیاطی به‌قدری مهم است و روی زیبایی ظاهر لباس تاثیر دارد که شاید سایر موارد به این اندازه اهمیت نداشته باشند.
مسلما شما دوست ندارید که بعد از دوخت شلوار و یا پیراهن، لباسی با آستین‌های پیچ‌درپیچ داشته باشید و هرچه اتو بزنید، آستین‌ها سر جای خود قرار نگیرند. بنابراین فراموش نکنید که باید روی هر پارچه‌ای الگوها به‌طور کاملا مستقیم روی پارچه قرار بگیرد؛ در غیر این صورت درنهایت لباسی کج‌ومعوج خواهید داشت. این نکته خیاطی در آستین و شلوار بسیار مهم است.
ممکن است به یک بزاری بروید و پارچه‌های رنگارنگی ببینید و تصور کنید که گزینه مناسب شما است. شاید یک مدل دامن خنک با طرح چهارخانه در ذهن خود داشته باشید و بعد از رفتن به بزاری پارچه‌ای با همان طرح بخرید؛ اما جنس پارچه گرم و محکم باشد. در این صورت نیز مطمئنا از نتیجه کار راضی نخواهید بود. شاید برای دوخت یک مانتو مجلسی فقط به رنگ آن دقت کرده باشید؛ اما پارچه‌ای با بافت ظریف و نازک انتخاب کنید. درنتیجه تمام زحمات شما به هدر خواهد رفت و بهتر است از این مانتو فقط برای خریدهای روزمره استفاده کنید و با آن به میهمانی‌های رسمی نروید!
تمامی موارد ذکر شده تنها بخشی از هزاران نکته خیاطی هستند که باید در دوخت لباس به آنها دقت کنید. اما در عین حال این موارد به‌قدری مهم و تاثیرگذار هستند که رعایت آنها می‌تواند تاثیر زیادی روی زیبایی لباس و ظاهر مرتب آن داشته باشد.
در ادامه نیز 80 نکته خیاطی طلایی و مهم را با هم مرور می‌کنیم تا بتوانید بهتر پروژه دوخت را به اتمام برسانید و همه شما را برای دوخت زیبای لباس تحسین کنند.
1) یک سری از سایزها را حتما باید بر روی تن افراد اندازه گیری کرد. این اندازه ها عبارتند از: دور کمر، دور باسن، دور سینه
2) لباس هایی که تنگ تر هستند، نیاز به ساسون بیشتری به نسبت لباس های گشاد دارند.
3) برخی از ساسون ها همچون ساسون سرشانه به فرم اندام و نوع لباس دارد.
4) الگوها دو دسته هستند: الگوهای عمودی و الگوهای افقی
5) الگوهای عمودی عبارتند از: بلندی باسن، قد آستین، بالا تنه جلو، بالا تنه پشت، بلندی حلقه.
6) الگوهای افقی عبارتند از: کاور جلو، کاور پشت، دور کمر، دور گردن، دور باسن و سینه، دور مچ، بازو و سرشانه.
7) برخی اندازه ها همچون بازی یقه، قد آستین و بلندی لباس به سلیقه خیاط بستگی دارد.
8) هنگام اندازه گیری دور گردن، باید از متر به صورت خوابیده استفاده کرد.
9) همواره بالا تنه جلو از بالاتنه پشت بزرگتر است.
10) دلیل تفاوت اندازه دو سوی بالا تنه عبارتند از: برجستگی سینه، برجستگی باسن
11) برای بازوهای بزرگتر باید سرشانه را بزرگتر بگیرید.
12) هر بخشی از بدن که برجستگی بیشتری داشت باید در روی الگو افزایش یابد.
13) هر بخشی از بدن که فرورفتگی بیشتری داشت باید بر روی الگو کاهش یابد.
14) ساسون بر اساس سایز فرورفتگی و برجستگی های بدن گرفته می شود.
15) اندازه گیری دور سینه به لباس زیر مناسب بستگی دارد.
16) تاج آستین باعث می شود که آستین را یک سانتی متر بیشتر محاسبه کنند.
17) هر چه سایز باسن بیشتر باشد، طول ساسون کوتاهتر می شود.
18) هر چه سایز باسن کوچکتر باشد، طول ساسون بلندتر می شود.
19) بین تنگی و گشادی آستین با تنگی و گشادی لباس تناسب وجود دارد.
20) حلقه آستین 3 سانت از اندازه بالاتنه بزرگتر گرفته می شود.
21) پس از سایز زدن بلندی دور سینه باید 2 الی 3 سانت به آن افزود.
22) کمر لباس های ضخیم تنگ گرفته نمی شود.
23) الگوی باسن را باید پیش از پرو بررسی کرد.
24) اندازه درز پهلوها بر اساس بزرگ بودن جلو یا پشت تعیین می شود.
25) هنگام تعیین الگوی پهلو باید فرم پهلوی فرد تعیین شود.
26) برای ترسیم الگوی کت، باید عرض کادر دور سینه را با 3 الی 5 سانت جمع زد.
27) برای ترسیم الگوی جلیقه، باید عرض کادر دور سینه را با 3 الی 5/3 سانت جمع زد.
28) برای ترسیم الگوی پالتو و بارانی، باید عرض کادر دور سینه را با 5 الی 7 سانت جمع زد.
29) طول سرشانه پشت، تا برجستگی کتف ادامه دارد.
30) در سینه های برجسته، برای اندازه ساسون سرشانه باید دور سینه را با 1 الی 5/1 سانت جمع زد.
31) استر جلیقه همواره با اندازه خود جلیقه برابر است.
32) هنگام دوخت جلیقه درز سرشانه ها و پهلوها همراه با آستر دوخته می شود.
33) در هنگام دوخت جلیقه، برای قسمت جلو لباس به شکل کامل آستر کشی انجام می گیرد.
34) در هنگام دوخت جلیقه، قسمت های پهلو و سرشانه باز می ماند تا به پشت بالاتنه متصل گردد.
35) هنگام دوخت جا دکمه باید خط شکسته را در نظر گرفت و نیم سانت بالاتر آن را برای محل زدن جا دکمه انتخاب کرد.
36) جهت ترسیم الگوی کاپشن باید عرض کادر دور سینه را با 5 الی 10 سانتی متر جمع زد.
37) ابتدا و انتهای ساسون به نقطه صفر می رسد و علت آن نیز قرار گیری خوش فرم آن بر روی بدن است.
38) لایه مویی پالتو آب می رود به همین دلیل پیش از استفاده از آن باید شسته شود تا میزان آب رفت آن معلوم گردد.
39) هنگام دوخت پالتو باید خط شکست به سوی یقه پالتو بر اساس میزان خط شکست به فاصله 5/0 تا 1 سانت کوک جسته زده شود.
40) خط شکست را باید با نوار اریب پوشاند و کوک جسته زد تا کاملا مشخص گردد.
41) یکی از راه های استحکام لایه مویی بر روی لباس آن است که خیاط دور تا دور آن را به صورت زیگزاگ بدوزد.
42) برای داشتن یک آستین استاندارد و زیبا باید دور حلقه آستین بالا تنه را به سه قسمت تقسیم کرد.
42) اندازه تاج آستین بستگی به سلیقه خیاط دارد. برای آن که تاج بلند باشد باید یک الی دو سانت طول آستین بلندتر گرفته شود و برای کوتاه بودن تاج آستین نیز میبایست 1 الی 2 سانت از طول آستین کاهش داده شود.
43) برای خوش ترکیب شدن لباس، از تاج آستین بلندتر استفاده می شود و تاج های آستین کوتاه جلوه ای در لباس ندارند.
44) تاج آستین کوتاه برای لباس هایی است که نیاز به راحتی بیشتری دارند نه لباس های رسمی و مجلسی. به طور مثال در لباس های خانگی و ورزشی از تاج آستین کوتاه استفاده می شود.
45) بخش بالایی آستین از حلقه آستین گشادتر است زیرا این کار سبب می شود فرد هنگام پوشیدن لباس احساس راحتی بیشتری داشته و دست خود را راحتتر حرکت دهد.
46) هنگام وصل آستین به بدنه به دلیل اختلاف اندازه، بخش بالایی آن مقداری چین می خورد.
47) برای آن که آستین تنگ شود، باید از خط پهلو درز گرفته شود.
48) برای افراد درشت اندام هم بخش بالایی آستین و هم پایین آن، پهن تر از حالت عادی در نظر گرفته می شود.
49) اگر سرشانه جلو برابر با سرشانه پشت در نظر گرفته شود، یقه گشادتر به نظر می رسد.
50) گودترین بخش یقه، مناسبترین بخش برای قرارگیری پنس یقه است.
51) برای یقه های گشاد، پنس یقه علاوه بر بخش گود، در سایر بخش ها نیز گرفته می شود.
52) تعداد پنس یقه با میزان باز بودن یقه ارتباط مستقیم دارد.
53) میزان پنس یقه به مواردی چون جنس پارچه و برجستگی سینه بستگی دارد.
54) سجاف پهنای یقه باید بیش از 6 سانت باشد.
55) هنگام دوخت جا دکمه باید پهنای دکمه را به اضافه یک سانتی متر کرد و عدد به دست آمده را به عنوان اندازه جا دکمه در نظر گرفت. عدد کوچکتر از این استاندارد دکمه را عبور نمی دهد و عدد بزرگتر سبب می شود مدام دکمه باز شود.
56) مکان استاندارد دکمه ها و جا دکمه ها، بر روی خط عمودی بخش جلویی لباس است.
57) هنگام دوخت یقه آرشال باید توجه کرد هر اندازه که یقه در بخش سرشانه بیشتر روی هم قرار بگیرد، یقه محکمتر، صاف تر و زیباتر خواهد بود.
58) برای آن که یقه روی بدن بخوابد، باید انحنای پشت آن را بیشتر در نظر گرفت.
59) برای آن که یقه با بدن فاصله گرفته و روی بدن نخوابد باید انحنای کمتری برای پشت یقه در نظر گرفت.
60) هنگام اتوی یقه های آرشال، انگلیسی و آمریکایی باید یقه را کفت دست قرار داد و به حالت گرد آنها را اتو زد تا زیبایی خود را حفظ کنند.
51) قزن قفلی برای دامن با زیپ مخفی بسیار اهمیت دارد.
52) آستر دامن باید از دامن کوتاهتر در نظر گرفته شود تا از زیر دامن بیرون نزند.
53) باید بخش پاییت دامن حدود 4 سانت اضافه دوخت داشته باشد تا به راحتی بتوان به قد آن افزود.
54) استفاده از لایه حریر در پایین دامن، کت و آستین سبب می شود این بخش های لباس خوش فرم تر و تمیزتر قرار بگیرند.
55) جهت جا دکمه ها باید همگی به یک سمت باشند، یا عمودی یا افقی
56) الگوی آستین کاپشن به این صورت ترسیم می شود که باید اندازه الگوی آستین کاپشن را با 5/. جمع زد.
57) برای آستین های کیمونوی کاپشن، باید از بالای آستین الگو را تغییر داد.
58) خط میانی پشت یقه برای یقه هایی که حالت ایستاده دارند، به دلخواه زده می شود.
59) بخش جلویی یقه بین 2 الی 4 سانت بالاتر از بخش پشت آن در نظر گرفته می شود.
60) برای زیباتر جلوه کردن بخش پایین آستین باید قسمت جلویی نیم سانتی متر به داخل و قسمت پشت نیم سانتی متر به بیرون منحنی داده شود.
61) برای آستین لباس های کلفت همچون کت و پالتو بهتر است از دو تکه استفاده شود.
62) آستین های دو تکه عموما در کت های مردانه مورد استفاده قرار می گیرند که بخش پشتی آن با پیلی همراه می شود.
63) اپل بعد از دوخت کامل وصل می شود و نیازی به تغییر الگو هنگام دوخت ندارد.
64) در لباس های کلفت مانند پالتو و کاپشن نیاز است از برش های اضافه خودداری شود.
65) برای ظاهر زیبای یقه میبایست در بخش لبه برگردان آن از یک سانتی متر حریر استفاده شود.
66) لایه مویی برای پالتوهایی مورد استفاده قرار می گیرد که بدون جای دوخت هستند.
67) برای مشخص شدن خط شکست پالتو بر روی لایه مویی، میبایست از پارچه ای که حالت کشسانی نداشته باشد، استفاده کرد و بر روی آن کوک جسته زد.
68) برای تنگ تر کردن یقه می توان از پنس های متعدد استفاده کرد.
69) پایین آستر پالتو بر خلاف کت باز است.
70) آستر پالتو حدود 7 الی 10 سانت از بخش پایین پالتو و 6 سانت از سرشانه سجاف خورده و آستر به سجاف دوخته می شود.
71) آستر کت برابر با اندازه خود کت است نه بزرگتر و نه کوچکتر.
72) متر ایستاده برای اندازه گیری دور حلقه آستین استفاده می شود.
73) آستین های تنگ در قسمت آرنج خود دارای یک ساسون هستند.
74) هنگام انتخاب محل جای دکمه باید بین نیم الی سه سانت از مرکز لباس شروع کرد.
75) فاصله جا دکمه ها از هم میبایست برابر با یکدیگر باشند.
76) تناسب میان الگو و جنس و ویژگی پارچه میبایست به درستی تعیین شود.
77) پیش از آغاز دوخت باید پارچه شسته شده و میزان آبرفت آن مشخص گردد زیرا در غیر این صورت ممکن است با اولین شست و شوی لباس، تمامی اندازه های آن تغییر کرده و غیر قابل استفاده شوند.
78) هنگام چیدمان الگو باید به طرح پارچه به دقت توجه شود.
79) قسمت پهلوی لباس به سه الی چهار سانت جای دوخت نیاز دارد.
80) آناتومی بدن زنان و مردان تعیین کننده مدل الگو هستند.
کلام پایانی
در مطلب بالا، شما با 80 نکته مهم در خصوص خیاطی آشنا شدید؛ اما آنچه باید بدانید آن است که این نکات میان نکات موجود در خیاطی یک در برابر صد است به این معنا که هنر خیاطی سراسر پر شده است از نکات ریز و درشت که همگی در کنار هم می تواند توانمندی یک خیاط را به همگان نشان دهد و اگر تنها و تنها یکی از آنها رعایت نگردد، می تواند تمامی زحمات یک خیاط را زیر سوال ببرد.
برای آن که خیاطان با این مشکلات رو به رو نشوند بهتر است پیش از آن که شروع به خیاطی کنند تمامی ملزومات آن را مد نظر قرا داده و جوانب آن را بسنجند. از همین رو است که می گوییم مطالعه نکات کلیدی خیاطی می تواند تا حد بسیاری به خیاطان تازه کار کمک کند هر چند هیچ چیز جای تجربه را نمی گیرد. پس بهتر است خود را اما کنید و اطلاعات لازم را به دست آورید اما از تجربه کردن و خطا کردن نترسید که بخشی از روند یادگیری شما به حساب می آید.
منبع: روچی